Υγεία και ασφάλεια

This page was last updated on: 2023-12-01

Υποχρεώσεις του εργοδότη

Ο εργοδότης υποχρεούται να προστατεύει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων στο χώρο εργασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία.

Οι εργοδότες υποχρεούνται να διαβουλεύονται με τους εκλεγμένους εκπροσώπους των εργαζομένων σε θέματα υγείας και ασφάλειας. Σε χώρους εργασίας με 10 ή περισσότερους εργαζόμενους, η επιτροπή ασφάλειας παίζει το ρόλο της στην διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας στο χώρο εργασίας. Η εκπροσώπηση των εργαζομένων στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας προβλέπεται μέσω του εκλεγμένου εκπροσώπου της ασφάλειας (σε χώρους εργασίας με λιγότερους από 10 εργαζόμενους) και μέσω της επιτροπής ασφαλείας (σε χώρους εργασίας με 10 εργαζόμενους και άνω).

Η υποχρέωση του εργοδότη να διασφαλίζει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων περιλαμβάνει τα εξής: την παροχή και συντήρηση των εγκαταστάσεων, συστήματα και μεθόδους εργασίας που είναι ασφαλείς και χωρίς κινδύνους για την υγεία, ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της ασφάλειας και την απουσία των κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με την χρήση, τον χειρισμό, την αποθήκευση και την μεταφορά αντικειμένων και ουσιών, την παροχή των εν λόγω πληροφοριών, καθοδήγηση, κατάρτιση και επίβλεψη για τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων του στην εργασία, την συντήρηση του κάθε χώρου εργασίας υπό τον έλεγχο του εργοδότη, συμπεριλαμβανομένων των μέσων πρόσβασης και μέσα εξόδου από αυτήν, σε κατάσταση που να είναι ασφαλής και χωρίς κινδύνους για την υγεία, την παροχή και συντήρηση ενός περιβάλλοντος εργασίας για τους υπαλλήλους του, που είναι ασφαλές, χωρίς κινδύνους για την υγεία, καθώς και επαρκές όσον αφορά στις εγκαταστάσεις και τη διευθέτηση για την ευημερία τους στην εργασία, την ενίσχυση των αναγκαίων μέτρων για την προστασία της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων του, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης των επαγγελματικών κινδύνων δραστηριοτήτων, την ενημέρωση, την κατάρτιση και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, καθώς και τη δημιουργία της απαραίτητης οργάνωσης και της παροχής των απαιτούμενων μέσων, την επιτήρηση της ορθής εφαρμογής των μέτρων ασφαλείας, μέτρα για την υγεία και την ευημερία για τους εργαζομένους του ή άλλα πρόσωπα που ενδέχεται να επηρεάζονται από τις δραστηριότητες του εργοδότη ή από τον τρόπο με τον οποίο ο εργοδότης διαχειρίζεται την επιχείρησή του και την προσαρμογή των ανωτέρω μέτρων, σύμφωνα με τις μεταβαλλόμενες συνθήκες και την επιδίωξη της βελτίωσης των υφιστάμενων καταστάσεων.

Ο εργοδότης πρέπει επίσης να εφαρμόζει τους κανονισμούς εργασιακής ασφάλειας και προστασίας της υγείας που βασίζονται στις ακόλουθες γενικές αρχές πρόληψης και προστασίας: την αποφυγή κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια, την αξιολόγηση των κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια που δεν μπορούν να εξαλειφθούν με την εφαρμογή των βασικών κανόνων προστασίας της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, την καταπολέμηση των κινδύνων για την ασφάλεια και την υγεία στην πηγή τους, την αντικατάσταση του επικίνδυνου με το μη επικίνδυνο ή το λιγότερο επικίνδυνο, την παροχή προτεραιότητας στα συλλογικά μέτρα σε σχέση με τα μέτρα ατομικής προστασίας, την παροχή της κατάλληλης εκπαίδευσης και ενημέρωσης στους εργαζόμενους, την προσαρμογή στην τεχνολογική πρόοδο, την προσαρμογή της εργασίας στους εργαζόμενους, ειδικά σε ότι αφορά στον σχεδιασμό του χώρου εργασίας, την επιλογή του εξοπλισμού εργασίας και την επιλογή των μεθόδων εργασίας και παραγωγής, ιδίως με σκοπό, τον περιορισμό της μονότονης εργασίας και της εργασίας με προκαθορισμένο ρυθμό και την μείωση των επιβλαβών επιπτώσεών τους στην υγεία.

Οι εργαζόμενοι οφείλουν επίσης να φροντίζουν για την εξασφάλιση της ασφάλειας και της υγείας του εαυτού τους και των άλλων προσώπων που μπορεί να επηρεαστούν από τις πράξεις ή παραλείψεις στην εργασία τους, να συνεργάζονται με τον εργοδότη τους για την διατήρηση ενός ασφαλούς και υγιούς χώρου και τη χρήση του προστατευτικού εξοπλισμού ή της ενδυμασία που παρέχεται από τον εργοδότη, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.

Το Υπουργείο Υγείας εξέδωσε οδηγίες, κατά την έναρξη της πανδημίας, με σκοπό την προστασία του χώρου εργασίας κατά τη διάρκεια της COVID 19. Τα μέτρα περιλάμβαναν την τοποθέτηση αντισηπτικού χεριών στην είσοδο του χώρου εργασίας, τη χρήση μάσκας, τον αερισμό και την απολύμανση του χώρου εργασίας, κ.λπ.

Πηγές: §13-15 Νόμος περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (89(Ι)/96), όπως τροποποιήθηκε

Δωρεάν προστασία

Το δικαίωμα ατομικής προστασίας (ΔΑΠ) είναι εγγυημένο από τη νομοθεσία σε θέματα ΑΥΕ.

Εάν ο κίνδυνος ενός ατυχήματος ή ασθένειας δεν μπορεί να αποφευχθεί ή εάν ένας κίνδυνος του εργασιακού περιβάλλοντος δεν μπορεί να εφαρμοσθεί με την εφαρμογή τεχνικών μέσων συλλογικής προστασίας ή με οργανωτικά μέτρα που σχετίζονται με την εργασία, ο εργοδότης υποχρεούται να παρέχει στους υπαλλήλους μέσα ατομικής προστασίας για την πρόληψη της έκθεσης σε επιβλαβείς ουσίες. Οι εργαζόμενοι, έχουν επίσης την υποχρέωση να χρησιμοποιούν τα μέσα ατομικής προστασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου. Οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν στον εργαζόμενο, με δικά τους έξοδα, μέσα ατομικής προστασίας και να οργανώνουν την εκπαίδευση του εργαζόμενου (στην Ελληνική γλώσσα) σε ότι αφορά στην χρήση των μέσων ατομικής προστασίας.

Πηγές: Νόμος περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Νόμος 89(Ι)/96), όπως τροποποιήθηκε, Οι Ελάχιστες Προδιαγραφές Ασφάλειας και Υγείας (Χρήση Εξοπλισμού Ατομικής Προστασίας στην Εργασία) Κανονισμοί του 2001 (Κ.Δ.Π. 470/2001)

εκπαίδευση

Οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν τις εν λόγω πληροφορίες, εκπαίδευση, κατάρτιση και επίβλεψη για τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία των εργαζομένων. Υπάρχει επίσης μια γενική υποχρέωση βάσει του κανονισμού 173/2002 (Διαχείριση Θεμάτων Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία) για τους εργοδότες, να παρέχουν σε κάθε εργαζόμενο με την αναγκαία και επαρκή εκπαίδευση σχετικά με τα θέματα ασφάλειας και υγείας, ιδίως με τη μορφή πληροφοριών και οδηγιών που αφορούν στη συγκεκριμένη θέση εργασίας ή τα καθήκοντά του.

Εάν ο εργοδότης βάσει νομοθεσίας ή συλλογικής σύμβασης υποχρεούται να παρέχει κατάρτιση στον εργοδοτούμενο για την εκτέλεση της εργασίας, η κατάρτιση αυτή παρέχεται δωρεάν και θεωρείται χρόνος εργασίας. Όπου είναι εφικτό, η κατάρτιση αυτή θα πρέπει να πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του κανονικού ωραρίου εργασίας.

Πηγή: Άρθρο 20 του Νόμου περί Διαφανών και Προβλέψιμων Όρων Εργασίας του 2023 (25(Ι)/2023)

Συστήμα Επιθεώρησης Εργασίας

Το σύστημα επιθεώρησης εργασίας προβλέπεται σε διάφορους νόμους στην Κύπρο.

Η Επιθεώρηση Εργασίας είναι μία διοικητική υπηρεσία εντός του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που είναι επιφορτισμένη με την ευθύνη για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας. Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας αποτελείται από τους ακόλουθους Τομείς και Τμήματα: Τμήμα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, Τμήμα Μηχανημάτων και Εξοπλισμού, Τμήμα Ελέγχου Βιομηχανικής Ρύπανσης, Τμήμα Ποιότητας του Αέρα, Τμήμα Προστασίας Ακτινοβολίας και Τμήμα Χημικών Ουσιών.

Οι ακόλουθοι νόμοι περιλαμβάνουν διατάξεις σχετικά με τη λειτουργία της επιθεώρησης εργασίας στην Κύπρο: Νόμος Προστασίας Μισθών, Νόμος Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας, Νόμος Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και Επαγγελματική Εκπαίδευση, Νόμος Προστασίας των Συμβάσεων των Εργαζομένων και Νόμος Προστασίας Απασχόλησης Νέων.     

Ο βασικός στόχος του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας είναι η διαρκής και σταθερή βελτίωση των προτύπων Επαγγελματικής Υγείας και Ασφάλειας, ώστε να εξασφαλιστεί ένα ικανοποιητικό επίπεδο ποιότητας αέρα και περιβάλλοντος εν γένει, η προστασία των εργαζομένων, του κοινού και του περιβάλλοντος από κινδύνους λόγω ιονίζουσας ακτινοβολίας και χημικών ουσιών.

Η εθνική νομοθεσία προβλέπει όπως οι επιθεωρητές έχουν την εξουσία να εισέρχονται σε όλους τους χώρους όπου εκτελείται εργασία χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση, να διεξάγουν έρευνες για ατυχήματα ή επικίνδυνα συμβάντα, να εκδίδουν αναφορές βελτίωσης θέμα (με την επιβολή απαίτησης συμμόρφωσης μέσα σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο) ή αναφορές απαγόρευσης (για την απαγόρευση της χρήσης των εγκαταστάσεων, ή χώρων εργασίας ή άσκηση δραστηριοτήτων που εκθέτουν τους εργαζόμενους σε σοβαρό κίνδυνο μέχρι την εξάλειψη του κινδύνου (ή την μείωση σε κατάλληλο επίπεδο) και να ζητούν εντολή δικαστηρίου σε σχέση με τις επικίνδυνες συνθήκες και πρακτικές, προκειμένου να απαγορεύσουν την χρήση μηχανημάτων, εγκαταστάσεων ή χώρων εργασίας, μέχρι να εξαλειφθεί ο κίνδυνος.

Κανονισμοί για την υγεία και την εργασία

  • Νόμος περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (89(Ι)/96), όπως τροποποιήθηκε / Safety and Health at Work Law (89(Ι)/96), as amended
Loading...